D'n contente mens: JW Roy
Wij wonen, werken en leven in Brabant. Wat maakt deze zuidelijke provincie van Nederland bijzonder? Laten we voor het antwoord op bezoek gaan bij muzikant, singer-songwriter en componist JW Roy, geboren in Eindhoven en getogen in het dorp Knegsel, een van de Acht Zaligheden. Na jaren weggeweest keert hij terug naar de zandgronden van de bosrijke Kempen en wel die van Waalre.
'Ik wilde als kind iets met groen of sport. Het werd groen’
In de tuin achter de oude pastorie in het hart van Knegsel repeteert theatergezelschap ‘t Ros de voorstelling ‘Het lot van de gebroeders Hoeks’. Singer-songwriter JW Roy schreef de muziek. “Het is mooi om te zien hoe de mensen uit Knegsel hun kennis en kunde geven aan de gemeenschap. Iedereen die deelneemt aan deze productie heeft gewoond of woont in Knegsel. Er nemen ook acteurs van buiten Knegsel deel aan de voorstelling. Ook de regisseur, cabaretiertoneelmaker Jules Keeris, zoon van Ad Keeris, die nog altijd voorzitter van de toneelclub is. Er wordt zoveel liefde in dat stuk gestoken, het zou onbetaalbaar zijn dit op een andere manier te creëren. En we geven als het ware iets terug, dat is zo bijzonder.”
De Kempen en cultuur, gaan die samen?
JW: “Stoelen neerzetten, de voorstelling gewoon laten zijn. Je moet het gevoel hebben dat er geen drempel is, en je als publiek gewoon kunt gáán. Theater of museum hoeft niet zo statisch te zijn, je kunt ook gewoon mensen ontvangen. Laat maar doen dus, dan komt het vanzelf wel. Als je de kern van de mens weet, elkaars cultuur kent en kunt zien, dan is het wel heel speciaal hoe ze hier met elkaar omgaan. Ik heb een plan geschreven voor de Kempen. Het woord cultuur zou je niet eens moeten gebruiken. Hoe meer je het benoemt, hoe verder het weggaat.”
Ben jij een Contente Mens?
“Het beeldje van De Contente Mens hadden wij vroeger thuis staan. Het gedicht verwoordt mooi de ziel van deze omgeving. Kempenaren laten zien dat je heel ontspannen met de juiste mensen heel mooie dingen kunt maken. Het komt allemaal heel ontspannen over en ze doen het toch maar, zomaar. Dat is echt knap werk altijd. Dat is die contente mens: nieuwsgiering, vernieuwend en tevreden. Net zoals De Contente Mens verwacht ik wel veel van het leven en ben ik niet bang voor het nieuwe. Je moet elkaar wel zien en elkaar vinden, als je elkaar ziet is het nieuwe niet zo eng en ga je vanzelf vooruit.”
Na alle omzwervingen kies je nu voor Waalre. Hoe voorkom je dat je van een Kouwe Kermis thuiskomt?
“Ik ben een beetje nostalgisch aangelegd, zoals je in mijn boek Kouwe Kermis en de liedjes hierover wel kunt horen. Door naar Brabant te gaan ga ik niet terug naar waar ik vandaan kom, maar maak ik met mijn gezin een nieuwe stap vóóruit. Mijn oudere kinderen zijn al aardig zelfstandig, mijn dochtertje van vijf zal zich hier op haar plek voelen. Mijn vrouw Femke, Josephine en ik: we kijken zo uit naar dit nieuwe avontuur. Een huis aan de rand van de bossen. De stad Eindhoven ontdekken, de omgeving verkennen. Het is echt een inspirerende omgeving.”
Een stap voorwaarts, in een regio die vooruitkijkt. Klinkt goed.
“Deze regio boeit me enorm, de bedrijvigheid van tech bedrijven en startups maakt het een nieuwsgierige en actieve omgeving. Het is gewoonweg spectaculair hoe de ambitie van de omgeving zich door de tijd heeft gehandhaafd. Heel inspirerend. Want echt veranderd is de omgeving niet zozeer. Het gebied is in opmars, de gemeenschap bloeit en de kracht van de regio wordt ondersteund door haar veerkracht. De mensen zijn trotser nu, dat is mooi om te zien.
De gastvrijheid van de Kempische mens raakt mij diep, iets dat ik ervaarde toen mijn vader enkele jaren geleden overleed en de buurvrouw elke dag eten bracht zonder iets terug te verwachten. Tegelijkertijd herinner ik me de oude aversies tussen naburige dorpen en de terughoudendheid van de mensen om een voorstelling in Eindhoven te bezoeken. Toch, als ze eenmaal de stap zetten, is de ervaring fantastisch.
Terugkijkend op mijn jongere jaren, toen ik als slager werkte, was het mijn liefde voor muziek die me ertoe bracht om deze baan op te geven en me volledig aan mijn muzikale passie te wijden. Zoals altijd, blijft avontuur een constante trek in mijn leven. Ik ben op avontuur in de vernieuwde Kempen.”
Over JW Roy
JW ROY maakte als singer-songwriter naam met Engelstalige Americana waarna hij overschakelde op Nederlands en Brabants. Hij schreef samen met de Nuenense zanger Gerard van Maasakkers ‘As ge ooit’. In 2010 bracht hij het boek en de cd ‘Acht Zaligheden’ uit waarin hij zijn liefde aan de Kempen betuigde. Hij deed dat in 2022 opnieuw met ‘Kouwe Kermis’. Als gitarist maakt JW al jaren deel uit van het jaarlijkse, ‘Brabantse’ muziek-event ‘Groots, met een zachte G’ van Guus Meeuwis in het Philips Stadion in Eindhoven.
De contente mens
Hij is niet tegen het nieuwe, niet tegen de vooruitgang, niet tegen de aardse geneugten doch is tegelijk levenswijs. Het leven zowel als zijn aard maakte hem enigermate filosofisch berustend. Hij laat zich niets wijsmaken, verwacht niet te veel, doch verheugt zich over het goede om hem heen en dat alles vormt zijn tevreden zijn, zijn content zijn.
Het concept van de ‘Contente Mens’ in de Brabantse cultuur is een betoverende notie. Het is dat idee van tevredenheid en geluk vinden in eenvoudige dingen, de vreugde van het leven ervaren zonder de noodzaak van grandioze gebaren of enorme ambities. Het betekent niet dat mensen geen dromen of doelen hebben, maar dat ze de schoonheid van het huidige moment kunnen erkennen en waarderen. Het is dit gevoel van kalme rust van het platteland dat je vindt in de eenvoud van de Kempen.
Fotografie: Ans Ketelaars